Çin istehsalçıları Donald Trampın rüsumları səbəbindən məhsullarını Avropaya və digər bazarlara daha çox ixrac etməyə çalışacaqlar. Bu isə Avropa İttifaqının (Aİ) iqtisadi təhlükəsizliyi üçün ciddi risklər yaradır.

Qaynarinfo xəbər verir ki, "Financial Times" nəşrinin yazdığına görə, Trampın Aİ məhsullarına 20%-lik gömrük rüsumu tətbiq etməsi Avropa istehsalçılarının gələcək perspektivləri ilə bağlı narahatlıqları artırıb. Avtomobil və polad sənayesinə qoyulan rüsumlar artıq Avropa iqtisadiyyatına zərbə vurur.

Trampın Çin və Vyetnama qarşı sərt ticarət tədbirləri görməsi Brüsseli Asiyadan yönləndirilən ucuz malların axınına hazırlaşmağa məcbur edir. Aİ Komissiyası cavab tədbiri olaraq yeni fövqəladə gömrük rüsumlarını nəzərdən keçirir və Asiyadan idxalı daha diqqətlə izləməyə başlayıb.

Aİ-yə idxal dalğası: Çin istehsalçılarının yeni strategiyası

"Asiyada ticarət şoku baş verərsə, bu, mütləq Avropaya da təsir edəcək", deyə "Deutsche Bank"ın Almaniya üzrə baş iqtisadçısı Robin Vinkler bildirib.

Məqalədə qeyd olunur ki, Çin istehsalçıları ABŞ-da yüksək tarif maneələri ilə qarşılaşdıqlarına görə məhsullarını Avropa bazarına yönəltməyə məcbur olacaqlar.

Aİ-nin yüksək rütbəli diplomatlarından biri deyib: "Biz öz sənayemizi qorumaq üçün tədbirlər görməliyik. Bu, Çinlə münasibətlərdə yeni gərginlik yarada bilər".

Avropa İttifaqı artıq Çindən idxal edilən elektrikli avtomobillərə 35%-ə qədər gömrük rüsumu tətbiq edib. Lakin Brüssel digər Çin məhsullarına qarşı da sərt tədbirlərə əl ata bilər.

ABŞ-ın rüsum siyasətinin qlobal təsiri

Bütün dünyada siyasətçilər Trampın yeni ticarət qaydalarını dəyişdirən addımları ilə bağlı müzakirələr aparırlar. Yel Büdcə Laboratoriyasının məlumatına görə, Trampın rüsum tədbirləri nəticəsində ABŞ-da orta gömrük tarifləri 1909-cu ildən bəri ən yüksək səviyyəyə çatıb.

"Nomura" bankının iqtisadçısı Ancey Şçepanyak qeyd edir ki, Çin üçün tətbiq olunan tariflər gözlənildiyindən daha yüksəkdir. Buna görə Çin mallarının Avropaya dempinq riski kəskin artır.

Bu, inflyasiya səviyyəsinə təsir edə bilər və Avropa Mərkəzi Bankının uçot dərəcələrini daha tez azaltmasına səbəb ola bilər.

Ifo İnstitutunun prezidenti Klemens Füst isə bildirir ki, ABŞ-ın Çinə qarşı sərt sanksiyaları Almaniya sənayesinə ikitərəfli zərbə vuracaq. Onsuz da iqtisadi durğunluq yaşayan Almaniya üçün yeni gömrük rüsumları sənaye istehsalının daha da azalmasına səbəb ola bilər.

"Avropanın ən böyük iqtisadi kabusu indi reallığa çevrilib", deyə ING bankının qlobal makroiqtisadiyyat üzrə rəhbəri Karsten Brjeski yazıb.

Trampın rüsum siyasəti və onun nəticələri

ABŞ prezidenti Donald Tramp idxal mallarına misli görünməmiş gömrük rüsumları tətbiq edib. Bütün xarici avtomobillər və onların ehtiyat hissələri üçün 25%-lik tarif müəyyən edilib.

Aİ Yaponiya və Cənubi Koreyadan idxal edilən mallara 20% və ya daha yüksək rüsumlar tətbiq olunub. Vyetnamdan idxal olunan məhsullara 46%, Tayvandan gələn mallara isə 32% gömrük tarifi müəyyən edilib.

Bu qərarlar beynəlxalq ticarət sistemində ciddi dəyişikliklərə səbəb olub. Bəzi hökumətlər ehtiyatlı mövqe sərgiləsə də, digərləri Trampın qərarlarını məhkəməyə verməyi planlaşdırır.

Aydın