Avropada təhlükəsizlik narahatlıqları artdığı bir vaxtda, bir sıra ölkələr məcburi hərbi xidmətə qayıtmağa başlayır. Son olaraq Polşa da bu ölkələr sırasına qoşulub.

Qaynarinfo xəbər verir ki, Polşanın baş naziri Donald Tusk ölkədəki bütün kişilərin hərbi təlim keçməsini təmin etmək üçün işlər aparıldığını açıqlayıb. O, Rusiyanın 1,3 milyon, Ukraynanın isə 800 min hərbçiyə sahib olduğunu, Polşanın isə cəmi 200 min əsgəri olduğunu bildirib. Hədəf isə bu sayın 500 minə çatdırılmasıdır.

Tuskun sözlərinə görə, müharibə ehtimalına qarşı ölkədəki bütün kişilərin hərbi hazırlıq keçməsi və ehtiyat qüvvələrinin gücləndirilməsi vacibdir.

Rusiyaya yaxın ölkələr hərbi qüvvələrini artırır

"BBC Türkçe"nin məlumatına görə, Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsi Avropada məcburi hərbi xidmətlə bağlı yanaşmanı dəyişib. Xüsusilə Rusiyaya yaxın ölkələr ehtimal olunan müharibəyə qarşı ordularını gücləndirmək niyyətindədir.

Latviya da bu ölkələrdən biridir. 2006-cı ildə məcburi hərbi xidməti ləğv edən ölkə, 2023-cü ildə yenidən 11 aylıq məcburi xidmət sisteminə keçib.

Polşanın da bu addımı atması ilə Rusiyanın Avropadakı bütün qonşularında məcburi hərbi xidmət tətbiq olunacaq.

Məcburi hərbi xidmətə qayıdan digər ölkələr

Məcburi hərbi xidmətə qayıdan və ya bu sahədə yeni qaydalar tətbiq edən Avropa ölkələri bunlardır:

Ukrayna

Litva

İsveç

Latviya

Böyük Britaniyanın keçmiş müdafiə naziri Tobias Ellvud ABŞ-ın Avropaya verdiyi təhlükəsizlik zəmanətindən geri çəkilməyə başladığını və Donald Trampın Rusiyaya yaxın siyasət yürüdə biləcəyini bildirib. Ellvud bu səbəbdən Avropada genişmiqyaslı hərbi qarşıdurma riskinin artdığını və ölkələrin bu vəziyyətə hazırlıqlı olmasının vacib olduğunu vurğulayıb.

Qadınlar üçün məcburi hərbi xidmət

Bəzi Avropa ölkələri qadınları da məcburi hərbi xidmətə cəlb etməyə başlayıb:

İsveç və Norveçdə hərbi xidmət həm kişilər, həm də qadınlar üçün məcburidir.

Danimarka 2026-cı ildən, Latviya isə 2028-ci ildən qadınlar üçün də məcburi hərbi xidmət tətbiq etməyi planlaşdırır.

Müharibəyə ən az meyilli Avropa ölkələri

Baxmayaraq ki, Avropada məcburi hərbi xidmətin tətbiqi artır, bu ideya qitədə geniş dəstək qazanmır. "Gallup"un keçənilki sorğusuna görə, Avropa İttifaqı vətəndaşlarının cəmi 32%-i ölkələri işğal edilərsə, döyüşməyə hazır olduqlarını bildirir.

Müharibəyə ən az meyilli ölkələr bunlardır:

İtaliya

Avstriya

Almaniya

Rusiyada rekord səviyyədə hərbi çağırış

Digər tərəfdən, Rusiyada da məcburi hərbi xidmətin miqyası artırılıb. 2024-cü ilin yaz çağırışında 160 min kişi orduya cəlb edilib. Bu, 2011-ci ildən bəri ən yüksək göstəricidir.

Məcburi hərbi xidmətin iqtisadi yükü

Məcburi hərbi xidmət ölkələrə ciddi iqtisadi yük də gətirir. ABŞ-ın "Carnegie Endowment for International Peace" düşüncə mərkəzinin ekspertləri bu yükün iki əsas səbəbini göstərirlər:

Əsgərlərin yaşayış və qida təminatı xərcləri

İnsanların peşə fəaliyyətindən uzaq qalmasının iqtisadi təsiri

Bəzi ölkələr, məsələn, Danimarka, İsveç və Litva, məcburi hərbi xidmətə cəlb edilən şəxslərə peşə təhsili, maaş və sonradan iş imkanı yaratmaqla bu problemi həll etməyə çalışır.

Estoniya isə hərbi xidmətə çağırılan İT mütəxəssislərini texnologiya sahəsində işlərə yönləndirərək onların bacarıqlarını inkişaf etdirməsinə şərait yaradır.

Aydın