Ekspertin sözlərinə görə, Avropa ölkələrində, xüsusən də İtaliya və Fransada gündəlik bir stəkan şərabın sağlamlıq üçün faydalı olduğuna dair inanc çoxdan kök salıb. Əslində isə qəti cavab yoxdur.

O qeyd edib ki, şərab əsrlər boyu şərab istehsal edən bölgələrin qastronomik mədəniyyətinin bir hissəsi olub və yemək üçün əvəzolunmaz əlavə hesab olunurdu. Bunun elmi izahı olduqca məntiqlidir: qırmızı şərablar zülallarla qarşılıqlı təsir göstərən və ət yeməkləri ilə ahəngdar şəkildə uyğunlaşan taninlərlə zəngindir, ağ şərablar isə canlı turşuluğa malikdir və bu da onları dəniz məhsulları və yağlı yeməklərlə ideal hala gətirir.

"Əsrlər boyu yüksək keyfiyyətli içməli suyun nadir olduğu bir vaxtda insanlar şərabı ən təhlükəsiz alternativ kimi seçirdilər. Həkimlər onu otlar və bal ilə dəmləyirdilər; sonralar damıtma üsulları, tentürlər, likörlər və balzamlar ilə birlikdə ortaya çıxdı. Məşhur Burqundiya xəstəxanası olan Hospices de Beaune-də şərab dərman kimi istifadə olunurdu və qocalıqda qayğı almaq istəyən bir çox sakin torpaq və üzüm bağlarını müəssisəyə miras qoyurdu. Şərab tədricən gündəlik həyatın ayrılmaz hissəsinə çevrildi. Fransada 1965-ci ildəki rəqəm - ildə adambaşına təxminən 160 litr şərab - bu gün inanılmaz görünür", deyə o izah edib.

20-ci əsrin sonlarında "şərabın faydaları" mövzusu yenidən populyarlıq qazanıb. 1990-cı illərin əvvəllərində Mişel Montinyak içkinin "möcüzəvi xüsusiyyətləri" haqqında bir kitab nəşr edib. Müəllif hətta kitabı hər gün bir stəkan şərab içən və 102 yaşına qədər yaşayan nənəsinə həsr edib. Bu fonda, 1980-ci illərdə Fransada ürək-damar ölümünün azalması ilə bağlı aparılan tədqiqatlar cəlbedici görünürdü. 1991-ci ildə professor Serj Reno iki ölkənin nisbətlərini müqayisə edib: Fransada hər 100.000 nəfərə 143 hal, ABŞ-da isə 315 hal. Bu, "Fransız paradoksu" termininin yaranmasına səbəb oldu və bu statistikanı şərab mədəniyyəti ilə əlaqələndirib. Amerikada şərab satışları sürətlə artıb.

"Daha sonra resveratrolun (üzüm qabıqlarında tapılan və ürəyə faydalı təsir göstərdiyinə inanılan təbii antioksidant) kəşfi gəldi. Hətta orta dərəcədə istehlakın tərəfdarları da sərhədin harada çəkildiyini anlamağın vacib olduğunu etiraf etdilər. Montinyak kitabında spirtli içkinin mümkün kanserogen xüsusiyyətləri də daxil olmaqla risklərə ayrıca bir fəsil həsr edir. Təsir mexanizmləri ilə bağlı çox şey hələ də aydın deyil və yeni tədqiqatlar ortaya çıxdıqca tövsiyələrdəki fərqlər yalnız artdı. Müxtəlif ölkələr "təhlükəsiz dozalar" üçün öz standartlarını təqdim etdilər ki, bu da mahiyyət etibarilə yalnız qarışıqlığı artırdı", deyə ekspert bildirib.

Bu açıqlamalar dünyanın hər yerindəki şərab istehsalçılarını şoka salıb. Bütün bölgələrin ənənələri, iqtisadiyyatları və şərab istehsal edən ölkələrin ənənəvi həyat tərzi təhlükə altında idi. Beynəlxalq Şərab Akademiyası (AIV) və İtaliya Şərab Birliyi (UIV) daxil olmaqla peşəkar cəmiyyətlər, içkinin mədəni rolunu və bəzi tədqiqatların şübhəli təbiətini əsas gətirərək tapıntılara etiraz edirlər. Beynəlxalq Şərab Akademiyası və İtaliya Şərab Birliyi BMT-yə müraciət edib və orada 25 oktyabr 2025-ci ildə spirtli içki istehlakı ilə bağlı bəyannamə təqdim olunub. Bəyannamə daha az məhdudlaşdırıcı idi: bir çox şərab istehsalçısının əhəmiyyətli bir qələbə kimi qarşıladığı "orta istehlak" və həddindən artıq istehlak arasında fərq qoyur. Lakin ÜST-ün mövqeyi qəti və dəyişməz olaraq qalır.

Yevgeni Strjalkovski fikrini belə yekunlaşdırıb: "Tədqiqatlar həm tam qadağanın tərəfdarları, həm də şərab müdafiəçiləri tərəfindən dərc olunur və bir qayda olaraq, onlar bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edir. Amerikalı jurnalist Toni Edvardsın "Şərab haqqında çox yaxşı xəbər" kimi kitablar nəşr olunur, konfranslar keçirilir və elmi müzakirələr davam edir. Şərabın qavrayışı ilə bağlı mübarizə gərgindir və nə bilicilər, nə də istehsalçılar içkidən imtina etməyə hazır deyillər. Bu gün bütün tərəflərin razılaşdığı yeganə məqam, hər hansı bir formada həddindən artıq, müntəzəm və nəzarətsiz spirtli içki istehlakının sağlamlığa həqiqətən zərərli olmasıdır".

Aydın