"Tanrı İbrahim Traoreni qorusun" deyən amerikalı R&B müğənnisi Burkina-Fasonun 37 yaşlı hərbi liderinin qoşunları döyüşə apardığı və izdihamlı tərəfdarların arasından keçdiyi görüntülər zamanı göz yaşları içində oxuyu: "O, xalqın səsidir".
Qaynarinfo xəbər verir ki, 2 milyona yaxın baxış toplayan bu video süni intellekt tərəfindən yaradılan aşkar saxtakarlıqdır (müğənni Kellinin özü isə cinsi istismar məqsədilə insan alveri etdiyinə görə həbsdədir).
Lakin bu, Traoreyə həsr olunmuş çoxsaylı real və uydurma təriflərdən yalnız biridir. O, 2022-ci ildə çevriliş nəticəsində hakimiyyətə gəldikdən sonra qitədə qərb əleyhinə simvola çevrilən az tanınan bir hərbçidən kontinental ikonaya çevrilib.
Hakimiyyəti dövründə Traore:
* Korrupsiyaya qarşı mübarizəyə başladı,
* Burkina Fasonun mineral ehtiyatları üzərində qlobal mədən şirkətlərinə nəzarəti artırmağa çalışdı,
* Əvvəlki müstəmləkəçi Fransa əvəzinə Rusiyaya yaxınlaşdı.
Bütün bunlar, xunta liderinin fotogenik qırmızı bereti və hərbi forması sayəsində, 23 milyon əhalisi olan ölkənin sərhədlərindən uzağa yayılıb. Bu, həmçinin Afrikalıların zorakılıqdan, işləməyən demokratik sistemlərdən və Qərbin müdaxiləsindən bezməsi ilə də əlaqəlidir.
"Traore üçün bir müqəddəsləşdirmə var: Müqəddəs Traore kultu", deyə Afrika tədqiqatları üzrə mütəxəssis Ebenezer Obadare bildirib.
Keçmiş Böyük Britaniya parlament üzvü Corc Qallovey dəfələrlə Traoreni tərifləyib və bu ay əvvəllər Fransa və ABŞ-nin "açıq şəkildə Traoreni öldürmək niyyətində olduğunu" iddia edib.
İnternetdəki həvəsli təriflər Qərbi Afrikanın təhlükəsizlik böhranının mərkəzinə çevrilmiş və hökumətin ölkənin yarısından azına nəzarət etdiyi Burkina Fasoda Traorenin "damalı rekordu"nu gizlətməyə kömək edib.
Traore şəxsiyyət kultu yaratmaqda ittiham olunur. Onun hökuməti mətbuatı, vətəndaş cəmiyyətini və siyasi rəqibləri sıxışdırır.
Ebenezer Obadare deyir ki, çoxlu afrikalılar qitənin demokratik sistemlərinin "zəifliyinə" haqlı olaraq məyus olsalar da, Traore populyarlığının "daha qorxulu" mənası var: "Avtomatik anti-qərbçilik var - əgər kimsə Qərbdən nifrət etdiyini deyirsə, biz ona avtomatik olaraq inanırıq".
Traore Rusiyada müttəfiq tapıb. Moskva, Sovet İttifaqının dağılmasından - 31 illik fasilədən sonra 2023-cü ildə Burkina Fasoda səfirliyini yenidən açıb. Rusiyanın "Vaqner" adlı hərbiləşdirilmiş qrupu keçən il bir neçə ay Burkina Fasoda xunta məmurlarını, o cümlədən Traoreni qoruyub.
Obadare hesab edir ki, Traoreyə internetdə göstərilən diqqətin bir hissəsi "Vaqner"in təsir kampaniyalarına bənzəyir - onlar da əvvəllər Moskvanın xarici maraqlarını təbliğ ediblər.
"Rusiya Traoreni Tomas Sankaranın (1987-ci ildə öldürülən keçmiş lider) ikinci gəlişi kimi təqdim edir. Onun ideologiya və yaxşı idarəetmə baxımından əhəmiyyətli olduğunu düşündükləri üçün deyil, demokratiyanı, qərb dəyərlərini, Fransanı, Qərbi və ABŞ-i zəiflətmək istədikləri üçün", deyə o qeyd edib.
Aydın
Şərhlər