PUA-lar 13 Rusiya hava limanının fəaliyyətini dayandırdı - Nəticə nə ola bilər?

Bu barədə Rusiya Aviasiya İdarəsinin nümayəndəsi Artyom Korenyako məlumat verib. Saat 01:15-də Şeremetyevo hava limanı da fəaliyyətini dayandırıb. Eyni vaxtda Kaluqa, Volqoqrad və Saratov aeroportlarında da məhdudiyyətlər tətbiq olunub.

Saat 02:00-da Samara, daha sonra isə İvanovo, Nijni Novqorod və Yaroslavl aeroportlarının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb. Saat 05:40-da Kazan və Nijnekamsk hava limanları da təyyarə qəbulu və göndərilməsini müvəqqəti olaraq dayandırıb. Bununla yanaşı, səhər saat 05:00-a qədər Saratov, Volqoqrad və Moskva bölgəsinin aeroportları fəaliyyətini bərpa edib. Saat 06:00-a qədər isə Samara, İvanovo, Kaluga, Nijni Novqorod və Yaroslavl hava limanları normal rejimdə işə davam edib. Məhdudiyyətlər dövründə ehtiyat hava limanlarına 34 təyyarə Moskvaya, 3-ü isə regionlara yönləndirilib.

Bundan əvvəl 24 yanvar gecəsi Rusiyada ən çox sayda hava limanı dron hücumu təhlükəsi səbəbilə fəaliyyətini dayandırmışdı. O zaman Moskva bölgəsində və Kazan, Nijnekamsk, Penza, Samara, Saratov və Ulyanovskda yerləşən ümumilikdə 10 hava limanı müvəqqəti olaraq bağlanmışdı.

Rusiya Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, 6 may gecəsi ölkənin 11 regionu üzərində ümumilikdə 105 Ukrayna PUA-sı məhv edilib. Ən çox dron Bryansk vilayəti üzərində — 32 ədəd vurulub. Voronej üzərində 22, Moskva bölgəsində 19, Penza vilayətində 10, Kaluga bölgəsində 9, Belqorodda 6, Lipetsk və Samara üzərində isə hərəyə 2 dron məhv edilib. Vladimir, Kursk və Rostov vilayətlərində isə hərəsində bir dron vurulub.

Avropa Aviasiya Təhlükəsizliyi Agentliyi (EASA) daha əvvəl aviaşirkətlərə Moskvaya, Sankt-Peterburqa, Yekaterinburqa, Rostov-Dona və Samaraya reysləri dayandırmağı tövsiyə etmişdi. EASA bu çağırışı Ukrayna ilə davam edən müharibə ilə izah edərək, Rusiyanın hava məkanında mülki təyyarələrin səhvən hədəfə çevrilməsi riskini vurğulamışdı. Bu risk zəif koordinasiya və identifikasiya səhvləri ilə bağlıdır.

Qaynarinfo-ya görə, bu hücumlar Rusiya hava məkanında sivil aviasiya üçün təhlükələrin əhəmiyyətli dərəcədə artdığını göstərir.

Bunun bir neçə əsas səbəbi var:

6 may gecəsi 100-dən çox Ukrayna dronunun eyni vaxtda müxtəlif regionlarda vurulması, genişmiqyaslı hücum potensialını göstərir. Bu qədər dronun hava məkanında olması, sivil təyyarələrlə toqquşma və ya təsadüfi zərbə riskini artırır.

Avropa Aviasiya Təhlükəsizliyi Agentliyi (EASA) məhz bu amili xüsusi vurğulayaraq bildirmişdi ki, Rusiya hava məkanında hərbi və sivil aviasiya arasında əlaqə zəifdir və bu, yanlış identifikasiya və atəş riski yaradır.

Təkcə son bir neçə ayda dəfələrlə Moskva və digər iri şəhərlərin aeroportlarının bağlanması aviasiya logistikası üçün sabit təhlükə olduğunu sübut edir. Bu, həm də uçuşların gecikməsi, yanacaq israfı və ehtiyat hava limanlarına məcburi enişlərə səbəb olur.

Dronların müxtəlif vilayətlər üzərində fərqli sayda vurulması, bəzi regionların müdafiə baxımından zəif olduğunu göstərə bilər, bu da qeyri-stabillik yaradır.

Bu baxımdan həm yerli, həm də beynəlxalq aviaşirkətlər üçün Rusiya hava məkanında uçuşlar getdikcə daha riskli və qeyri-müəyyən hala gəlir.

Bu vəziyyət beynəlxalq reyslərin Rusiya hava məkanından kənar marşrutlara yönəlməsi ehtimalını artırır və bu proses, əslində, artıq müəyyən dərəcədə başlayıb.

Artan dron hücumları və hava limanlarının tez-tez bağlanması beynəlxalq aviaşirkətlər üçün risklərin artdığını göstərir. Bu şirkətlər sərnişinlərin və heyətin təhlükəsizliyini əsas prioritet kimi qəbul etdiyindən, riskli bölgələrdən marşrutların çəkilməsi real addımdır.

Avropa Aviasiya Təhlükəsizliyi Agentliyi Rusiya şəhərlərinə uçuşları dayandırmağı tövsiyə etdikdən sonra bəzi aviaşirkətlər artıq ehtiyat tədbirləri görməyə başlayıblar. Bu, beynəlxalq səviyyədə ciddi siqnaldır.

Rusiya üzərindən keçən marşrutlar, xüsusilə Avropa-Asiya reysləri üçün mühüm olsa da, Hindistan, Orta Asiya, Qazaxıstan, Cənubi Asiya üzərindən alternativlər mövcuddur. Bu marşrutlar daha uzun və baha olsa da, sabitlik və təhlükəsizlik baxımından daha əlverişli görünə bilər.

Rusiya ilə hava məkanının istifadəsi sahəsində siyasi gərginliklər də marşrut dəyişikliyinə səbəb ola bilər. Bir çox Qərb ölkələri onsuz da Rusiya hava məkanından istifadəyə məhdudiyyətlər qoyub.

Əgər Ukraynanın dron hücumları davamlı və daha genişmiqyaslı olarsa, beynəlxalq aviaşirkətlər Rusiya üzərindən keçən reyslərini ya ixtisar edə, ya da tamamilə başqa marşrutlara yönləndirə bilər. Bu isə Rusiya üçün ciddi iqtisadi itkilərə və aviasiya sahəsində beynəlxalq təcridə səbəb ola bilər.