Finlandiya "Ukraynada sülhə dair elementlər” adlı 12 maddəlik plan irəli sürüb.
Qaynarinfo "Gordonua.com”a istinadla xəbər verir ki, bu barədə Radio Free Europe / Radio Liberty oktyabrın 29-da məlumat
yayıb.
Qeyd olunur ki, bu plan hələlik Aİ səviyyəsində müzakirə olunmayıb və Avropa İttifaqına üzv ölkələrdən heç biri tərəfindən rəsmi şəkildə dəstəklənməyib. Son həftələrdə sənədin ideyası Avropa paytaxtlarında yayılmağa başlayıb.
Plan Rusiya ilə Ukrayna arasında müharibənin dayandırılması və danışıqlar mərhələsi olmaqla iki fazaya əsaslanır.
Sənədə görə, aşağıdakı bəndlər təklif olunur:
•Rusiya ilə Ukrayna arasındakı müharibədə atəşkəs bu plan qəbul edildikdən 24 saat sonra qüvvəyə minməlidir;
•Cəbhə xətti dondurulur;
•Atəşkəsə nəzarət prosesi ABŞ-ın rəhbərliyi altında dərhal başlanır;
•Ukrayna və Rusiya "hücum etməmək paktı” imzalayır;
•Rusiya tərəfindən müvəqqəti işğal olunmuş Zaporojye AES üçüncü tərəfə verilir və daha sonra Ukraynaya qaytarılır;
•Rusiyaya qarşı "simvolik sanksiyalar” ləğv edilir, o, beynəlxalq təşkilatlara qaytarılır;
•Təmas xəttinin son forması razılaşdırılır, bundan sonra işğal olunmuş ərazilərin idarə edilməsi üzrə razılaşmalar hazırlanır;
•Ukrayna beynəlxalq təhlükəsizlik təminatları alır;
•Ukrayna və Rusiya dillərin, mədəniyyətlərin və dinlərin müxtəlifliyinə qarşı qarşılıqlı anlaşma və hörməti gücləndirirlər;
•İşğal olunmuş ərazilərin idarə edilməsinin daimi mexanizmi üzrə danışıqlar başlanır;
•Sanksiyalar planın icrasına uyğun şəkildə tədricən ləğv edilir;
•Ukrayna və Rusiya müharibə nəticəsində vurulan zərərin kompensasiyası barədə razılığa gəlirlər, Qərbdə dondurulmuş aktivlər razılaşmadan sonra Rusiyaya qaytarılır.
Bundan əlavə, sənəddə "sürətli geri dönmə mexanizmi” də nəzərdə tutulur — yəni Ukraynaya yenidən hücum edilərsə, bütün sanksiyalar və təcrid tədbirləri avtomatik şəkildə bərpa olunur.
"Radio Free Europe / Radio Liberty”yə danışan Avropa rəsmisi qeyd edib ki, bu planın uğur qazanma ehtimalı azdır — çünki az adam inanır ki, təcavüzkar ölkə Rusiya ona qoşular.
Nəşr Avropa diplomatının sözlərini də sitat gətirir:
"Bizim 12 maddəlik planımız ola bilər, amma "sülh olmayacaq” — bu, Putinin bir maddəlik planıdır”.
Bundan iki gün əvvəl, oktyabrın 28-də, Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski Finlandiya prezidenti Aleksandr Stubb ilə telefon danışığı aparıb.
Zelenski bildirib ki, "müharibənin bitməsini və təhlükəsizliyin təmin olunmasını istəyən bütün tərəflər effektiv və koordinasiyalı şəkildə işləməlidirlər”.
Martın 2-də Böyük Britaniyanın baş naziri Kir Starmer bəyan etmişdi ki, Böyük Britaniya, Fransa və Ukrayna sülh sazişi üzərində birgə işləməyə və "istəkli ölkələr koalisiyası” yaratmağa razılaşıblar.
Bu təşəbbüs çərçivəsində bir sıra Avropa və NATO ölkələrindən sülhməramlı qüvvələrin Ukraynaya göndərilməsi, Rusiyanın yenidən silahlanmasının və gələcək hücumlarının qarşısını almaq planlaşdırılır.
Oktyabrın 24-də Londonda "istəkli ölkələr koalisiyası”nın növbəti iclası keçirilib, orada Zelenski də iştirak edib.
Starmerin sözlərinə görə, bu görüşdə koalisiya il sonuna qədər Ukrayna üçün sülh planı hazırlayıb — məqsəd Putini danışıqlar masasına gətirməkdir.
Zelenski oktyabrın 17-də dərc olunmuş müsahibəsində bildirmişdi ki, Ukrayna üzrə sülh planı 7–10 gün ərzində hazırlanacaq.
O, həmçinin oktyabrın 30–31-də Ukrayna və Aİ müşavirlərinin görüşünü elan etmişdi — burada Rusiyayla müharibənin bitməsi planı müzakirə olunacaq.
Alpər
Şərhlər