"Əslində, Alyansı parçalamaq istəsə, Ağ Evin bir çox variantı var. Ekspertlər hesab edirlər ki, NATO-nu formal çıxış olmadan effektiv şəkildə bitirmək üçün Tramp administrasiyası yalnız alyansın mövcudluğunun əsasında duran etimadı sarsıtmalıdır", deyə nəşr qeyd edir.

Böyük Britaniyanın Ekseter Universitetinin beynəlxalq təhlükəsizlik və strategiya üzrə dosenti David Blagdenin fikrincə, qeyri-rəsmi proses daha sadə olardı. Blagden deyib ki, həqiqətən lazım olan yeganə şey NATO ölkələrinin Amerikanın 5-ci maddəyə sadiqliyini şübhə altına alması və Alyansın əleyhdarlarının bunu şübhə altına almasıdır.

"Düşünürəm ki, bu, alyansdan çıxmağın formal prosesi ilə bağlı deyil, daha çox ABŞ-ın orada olub-olmayacağı ilə bağlı yaranmağa başlayan şübhələr haqqındadır", deyə Kral Birləşmiş Müdafiə Araşdırmaları İnstitutunun beynəlxalq təhlükəsizlik üzrə direktoru Neil Melvin "Newsweek"ə bildirib.

Blagden deyib ki, Tramp açıq şəkildə ABŞ-ın yalnız administrasiyanın müdafiə üçün kifayət hesab etdiyi şeyləri xərcləyən NATO ölkələrini müdafiə edəcəyini, məsələn, bu da alyansı sarsıdacağını ifadə edə bilər.

Hərbi baxımdan Tramp NATO ilə bağlı heç bir rəsmi açıqlama vermədən ABŞ ordusunun onilliklər ərzində Avropada saxladığı böyük varlığı ləğv edə bilər. Bu, əsasən Mərkəzi Avropada cəmləşmiş, bütün Avropada yerləşən on minlərlə ABŞ hərbi qulluqçusunu azalda bilər. Tramp həmçinin Amerika əsgərləri və avadanlıqlarının Avropadan çıxarıldığı, lakin qitədə ABŞ nüvə çətiri və dəniz qüvvələrinin mövcud olduğu "yatmış NATO” təklif edən mühafizəkar alim Sumantra Maitra tərəfindən təsvir edilən strategiyanı da seçə bilər.

Bundan əlavə, media daha əvvəl Tramp administrasiyasının Müttəfiq Qüvvələrin Avropadakı Ali Baş Komandanı rolundan imtina etməyi düşündüyü barədə məlumat vermişdi.

Belə görünür ki, ABŞ Avropadakı mövcudluğunu azaldacaq və qalan hərbçilər "Avropanın müdafiəsinə daha az sadiq qalacaqlar” deyə NATO-nun keçmiş rəsmisi Edvard Hunter Kristi bildirib. Kristinin sözlərinə görə, ABŞ Yaxın Şərqə güc vermək və raketlərin erkən xəbərdarlıq sistemlərini saxlamaq üçün orada yerləşən bazaları və şəxsi heyəti saxlaya bilər, lakin Rusiyanı Avropaya hücumdan çəkindirə bilməz.

"Bundan sonra Avropa planlaması ABŞ-ın Ukrayna ilə necə davrandığını nəzərə almalı və bunu Vaşinqtonun avropalı müttəfiqlərindən biri ilə necə qarşılıqlı əlaqə qura biləcəyinə dair potensial plan kimi qəbul etməlidir. ABŞ-ın müqavilə üzrə müttəfiqlərinə xəyanət etmək niyyəti olmasa belə, müharibədə tərəfdaş ölkə olan Ukraynaya yardımın və kəşfiyyatın dayandırılması heç vaxt unudulmayacaq", deyə Khristi bildirib.

Melvin əlavə edib ki, Amerika rəsmiləri NATO-nun müəyyən iclaslarında, xüsusən də xüsusi ssenaridə qüvvələr təqdim etmək və ya Avropaya dəstək verməklə bağlı iclaslarda iştirak etməyi dayandıra bilər. Onun sözlərinə görə, bu, NATO üzvlərinə ABŞ-ın heç bir potensial münaqişədə Avropanın müdafiəsinə qalxmayacağına dair güclü siqnal olacaq.

Aydın