Materialların təchizatına dair lisenziyaların gecikməsi müxtəlif məhsulların istehsalı üçün həyati əhəmiyyət daşıyan komponentlərin tədarükünü riskə atır.

Qaynarinfo xəbər verir ki, "Financial Times” nəşrinin yazdığına görə, Çin hakimiyyəti nadir torpaq elementlərinin ixracı ilə bağlı yeni nəzarət qaydalarına əsasən ilk lisenziyaları verməyə başlayıb. Lakin bu prosesin yavaş getməsi qlobal təchizat zəncirlərini pozmaq təhlükəsi yaradır.

Çinli ixracatçılar, sənaye qrupları və ekspertlər bildirirlər ki, Ticarət Nazirliyi bir neçə həftəlik fasilədən sonra Avropaya ixrac üçün bəzi lisenziyaları təsdiqləsə də, bu, tələbatı ödəmək üçün kifayət etmir.

Almaniya Sənaye Federasiyasının icraçı şurasının üzvü Volfqanq Nidermark xəbərdarlıq edib ki, Avropa istehsalı üçün ciddi zərərdən yayınmağa imkan verən pəncərə sürətlə bağlanır.

"Tesla”, "Ford” və "Lockheed Martin” də daxil olmaqla ABŞ-ın iri istehsalçıları Çin hökumətinin yeni ixrac nəzarəti tədbirlərindən narahat olduqlarını bildiriblər. Avropanın Çindəki sənaye dairələrinin bir nümayəndəsi isə gecikmələrin "qəbuledilməz” olduğunu deyib.

"Mən yerində həqiqi bacarıqsızlıq müşahidə edirəm; onlar nəticələri düzgün qiymətləndirməyiblər və prosesin yerli səviyyədə necə təşkil olunacağını hazırlamayıblar”, deyə həmin şəxs qeyd edib.

Çinin ABŞ-a ixrac üçün lisenziyaların verilməsinə başlayıb-başlamadığı isə hələlik bəlli deyil. Bu, ölkələr arasında ticarət müharibəsinin müvəqqəti dayandırılmasından sonra qeyri-müəyyən vəziyyətdədir.

Şandun əyalətindən "Yantai Zhenghai Magnetic Material” şirkəti bəyan edib ki, ixrac üçün lisenziyaları alıb və bəzi müştərilərdən sifarişlərin qəbulunu bərpa edib.

Bundan əlavə, iki mənbə Almaniyanın "Volkswagen” şirkətinə aid bir partiyanın ixracına icazə verildiyini bildirib. "Volkswagen” rəsmiləri, nadir torpaq metallarını ehtiva edən komponentlərin tədarükünün sabit qaldığını və təchizatçılarının "məhdud sayda” lisenziyalar aldığını açıqlayıb.

Avropa şirkətləri narahatdır ki, artan müraciətlərin fonunda lisenziya verən Çin bürokratiyası çətinliklərlə üzləşəcək. Bundan əlavə, şirkətlər ABŞ-a reekspot edilməyəcəyini sübut etməyin çətin olduğunu deyirlər ki, bu da lisenziya şərtlərinin pozulması ilə nəticələnə bilər.

Hindistanın "Mahindra & Mahindra” konqlomeratının avtomobil bölməsinin rəhbəri Rajeş Cecurikər qeyd edib ki, tədarükün silah istehsalında istifadə olunmayacağını təsdiqləmək üçün tələb olunan "son istifadəçi sertifikatı”nın alınma prosesi "hələlik başadüşülən deyil”.

Ekspertlər hesab edir ki, nadir torpaq metallarına dair bu yeni nəzarət tədbirləri Qərbin Çindən asılılığını azaltmaq istiqamətində səylərini gücləndirəcək.

ABŞ-ın sabiq prezidenti Donald Trampın Çinlə bağlı tətbiq etdiyi tariflər ümumilikdə 145% təşkil edib. Cavab olaraq Pekin nadir torpaq metallarının ixracına məhdudiyyətlər tətbiq edib və bu, yüksək texnologiyalı istehsal üçün vacib materialların qlobal tədarükünü təhlükəyə atıb.

Bu metallar qırıcı təyyarələrdən tutmuş nüvə reaktorlarının ştanqalarına və smartfonlara qədər bir çox məhsulun istehsalında əvəzsizdir.

Qeyd edək ki, mayın 12-də ABŞ və Çin ticarət gərginliyini azaltmaq üçün qarşılıqlı olaraq gömrük rüsumlarını müvəqqəti endirmək barədə razılığa gəliblər və iki ölkəyə fikir ayrılıqlarını həll etmək üçün əlavə 3 ay vaxt verilib.

Aydın