Beynəlxalq alimlər qrupu müəyyən edib ki, astronomları çoxdan çaşdıran sirli sürətli radio partlayışları maqnitarların - inanılmaz dərəcədə güclü neytron ulduzlarının maqnitosferlərində yarana bilər. Bu kəşf ilk dəfə 2022-ci ildə aşkar edilən 20221022A radio partlamasını öyrənməklə mümkün olub.
Qaynarinfo xəbər verir ki, tədqiqat "Nature" jurnalında dərc olunub.
Maqnetarlar adi neytron ulduzlarından 1000 dəfə güclü olan inanılmaz dərəcədə güclü maqnit sahələrinə malik neytron ulduzunun xüsusi növüdür. Bu sahələr o qədər güclüdür ki, onların yaxınlığındakı atomlar məhv olur.
20221022A kimi tanınan radio partlaması 200 milyon işıq ili uzaqlıqda yerləşən qalaktikada aşkar edilib. Onun müddəti cəmi iki millisaniyə idi və bu partlama tədqiqat üçün ideal obyektə çevrilib.
Siqnalın mənbəyini aşkar etmək üçün alimlər işığın kosmosda qaz vasitəsilə sınması zamanı baş verən sintillyasiya effektindən istifadə ediblər. Bu, onlara axtarış sahəsini maqnitarın səthindən cəmi 10 min kilometr aralıda daraltmağa kömək edib. Tədqiqatçıların fikrincə, 200 milyon işıq ili uzaqlıqda belə bir ərazinin ölçülməsi, Ayın səthindən DNT molekulunun genişliyini ölçmək kimi olardı.
Əlaqədar təhlillər göstərib ki, 20221022A-dan işığın qütbləşməsi siqnalın gəldiyi obyektin fırlanmasını göstərən xarakterik S formalı əyilməyə malikdir.
Tədqiqatın həmmüəllifi, Massaçusets Texnologiya İnstitutundan fizik Kiyoşi Masui deyib: "Belə partlayışlar hər zaman olur və biz onların nə qədər müxtəlif olduğunu yeni anlamağa başlayırıq"
Kəşf təkcə sürətli radio partlamalarının mənşəyinə işıq salmır, həm də ssintillyasiya texnikalarının çox yönlülüyünü nümayiş etdirir. İndi alimlər sürətli radio partlayışlarının müxtəlifliyini və onların xassələrini daha yaxşı araşdıra biləcəklər.
Aydın
Şərhlər