Xəbər lenti

Si Szinpin Pekindəki paradla bəşəriyyəti sadə seçim etməyə çağırdı - CNN
Dünya 16:07 06.09.2025

Si Szinpin Pekindəki paradla bəşəriyyəti sadə seçim etməyə çağırdı - CNN

Çin lideri Si Szinpin Pekində keçirdiyi hərbi paradla açıq şəkildə bildirdi ki, o, Qərbin hökmranlığına meydan oxumaqla dünya düzənini dəyişməyə çalışır.

Qaynarinfo xəbər verir ki, bunu CNN yazıb.

Qeyd edilir ki, qərb paytaxtlarında Çin liderinin Rusiya prezidenti Vladimir Putin və Şimali Koreya lideri Kim Chen İn ilə birlikdə nəhəng parada gəlişini və onların ardınca İran, Pakistan, Belarus, Myanma daxil olmaqla iyirmiyə yaxın digər liderin gəlişini müşahidə edərkən başa düşdülər ki, Çin qəsdən ABŞ və onun tərəfdaşlarını təxrik edir:

"Yaxşı hazırlanmış minlərlə hərbçinin uyğunlaşdırılmış nidalarını eşidən və nüvə raketlərini, sualtı dronları və döyüş təyyarələrinin Əbədi Sülh prospekti üzərindən uçduğunu görən heç kimsə şübhə etmirdi: Si özünü güclü ordusu və geosiyasi çəkisi olan alternativ dünya lideri kimi göstərirdi".

Nəşr yazır ki, Çin illər boyu ABŞ-nin "müharibəpərvərlik meyillərini" pisləyirdi, lakin II Dünya müharibəsinin bitməsinə həsr olunmuş paradla öz ordusunun sürətli böyüməsini göstərmək və qlobal arenada güc nümayiş etdirmək istəyirdi.

"Diqqətlə rejissorluq edilmiş təntənəliyin arxasında əsas bir mesaj gizlənirdi: Si ABŞ və Qərbin qaydaları diktə etmədiyi bir dünya arzulayır. Və sual yaranır: Bu, ABŞ və dünya üçün nə deməkdir?", deyə məqalədə qeyd olunur.

Təhlilçilər hesab edirlər ki, Çin liderinin təşəbbüsü Qərb tərəfindən sıxışdırıldığını hiss edən ölkələr üçün birləşdirici bir məqam olmaq və eyni zamanda ABŞ-ın səlahiyyətlərini onu Çinə daha dost ölkələr arasında bölüşdürməklə zəiflətmək məqsədini daşıyır.

Və hətta Çin öz hərbi qüvvələrinin müdafiə xarakterini vurğulasa da, paradda güc nümayişi bütün dünyaya onun hücum potensialının miqyası və hərbi sursat istehsalının böyük imkanları barədə aydın təsəvvür verdi.

Məqalənin müəllifinin sözlərinə görə, paradda nümayiş etdirilən raket arsenalı Çinə hiper səs sürətli texnologiyalar vasitəsilə dünyanın hər yerində hədəfləri vurmağa və qabaqcıl raketə qarşı müdafiə sistemlərindən yan keçməyə imkan verə bilər, döyüş dronları və lazer silahları isə hücum halında regionda Çin qoşunlarının irəliləməsinin qarşısını almağı rəqiblər üçün çətinləşdirə bilər.

"Və məhz bu parlaq görünüş fonunda Si önündə Tyananmen meydanındakı kütləyə baxaraq insanlığı sadə bir seçim etməyə çağırdı: Sülh, ya müharibə", deyə CNN yazıb.

Qeyd edilir ki, böyük ehtimalla o, beynəlxalq sistem seçimini - Çin və ya Qərb - nəzərdə tuturdu. Əhəmiyyətlidir ki, o, bu seçim təklifini böyük inamla edir, çünki Donald Trampın prezidentliyi dövründə ABŞ-ın ənənəvi dünya lideri rolundan uzaqlaşdığını, xarici yardımı kəsdiyini və müttəfiqlərlə münaqişədə olduğunu görür.

Nəşrin qeyd etdiyi kimi, Sinin bu siqnalı ona görə dəhşətlidir ki, o, onu Putin (onun Ukraynaya müdaxiləsi III Dünya müharibəsindən bəri ən qanlı müharibəni alovlandırdı) - və Kim Çen İn (Putinə silah və əsgər təmin edərkən eyni zamanda öz qanunsuz nüvə arsenalını artıran) ilə yanaşı dayanaraq göndərir.

Çin rəsmiləri daim ordularının müdafiə funksiyası yerinə yetirməli olduğunu bildirsələr də və Pekin paradını Çinin dünyada sülhü təmin etməyə töhfəsinin əbədiləşdirilməsi kimi mövqeləşdirsələr də, indi Çinin Rusiya, Şimali Koreya və Qərbə dost olmayan digər ölkələrlə əlaqələrinin gücləndirilməsi aydın şəkildə görünür. Beləliklə, iki düşərgənin yaranması və onların arasında qarşıdurma indi hər vaxtdan daha aydın görünür, deyə məqalədə qeyd olunur.

Təqaüdə çıxmış polkovnik, Tsinqua Universitetinin Beynəlxalq Təhlükəsizlik və Strategiya Mərkəzinin baş elmi işçisi Çjou Bo qeyd edib ki, Çin 2049-cu ilə qədər dünya hərbi lideri olmağa və eyni zamanda sülhü qorumağa davam etməyə çalışır:

"Amma sonra bir dilemma yaranacaq: əgər sənin ordun döyüş sınağından keçməyibsə, onun dünya səviyyəli olduğunu necə sübut edəcəksən?".

Aydın

Sorğu

Saytda hansı materialların daha çox olmasını istərdiniz?
--> -->