Marsa səyahət ərəfəsində alimlər astronavtların çoxillik missiyada sağ qalmaları və düzgün işləmələri üçün lazım olan qida maddələrinə malik olmalarını təmin etmək problemi ilə üzləşirlər.
Qaynarinfo xəbər verir ki, Deakin Universitetinin Qidalanma və Əhval Mərkəzindən Felice Giaka və Baylor Tibb Kollecinin Kosmik Sağlamlıq Tədqiqat İnstitutundan Dorit Donovil də daxil olmaqla bir neçə qurumdan olan tədqiqatçılar mikrobların fiziki inkişafı təşviq etməkdə rolunu araşdıraraq qidalanmaya və ruhi rifah halına yenidən baxmağa çağırırlar.
Kosmosdakı uzun missiyalar astronavtları təcrid, məhdud məkan və resurslar və mikroqravitasiyaya məruz qalma kimi çətinliklərlə üzləşdirir. Bu amillər radiasiya, pəhriz dəyişiklikləri və sirkadiyalı ritm pozğunluqları ilə birlikdə bilişsel performansı və rifahı azalda bilər.
Əsas ideya mikrobların, xüsusən də həzm, maddələr mübadiləsi, immunitet və sinir sisteminə təsir edən bağırsaqda sağlam tarazlığı təşviq etməkdir. Bağırsaq mikrobları ilə psixi sağlamlıq arasındakı əlaqə hər iki istiqamətdə gedir: onlar bir-birinə təsir edir.
Kosmik menyu yalnız qidalandırıcı deyil, həm də uzun uçuş zamanı müxtəlif və davamlı olmalıdır. Bundan əlavə, Marsa enərkən yerdə qida yetişdirmə ehtimalını nəzərə almaq lazımdır. Mikrobların əsas rol oynadığı yer budur, çünki onlar qiymətli qidaları təmin edə və astronavtların sağlamlığına müsbət təsir göstərə bilər.
Mikroblardan fermentləşdirilmiş zülal kosmos gəmisindəki bioreaktorda istehsal oluna bilər, zəngin amin turşuları və digər faydalı birləşmələr mənbəyini təmin edir. Bu texnologiya həmçinin əlavə tədqiqatlar üçün yer üzündə kimçi və duzlu kələm kimi fermentasiya məhsullarından istifadə etməyə imkan verir.
Probiyotiklər və prebiyotiklər əlavələr kimi astronavtların pəhrizinin ayrılmaz hissəsinə çevrilə bilər, sağlamlığı, o cümlədən psixi sağlamlığı dəstəkləyir. Bu sahədə aparılan tədqiqatlar təkcə Marsa uğurlu missiyalar həyata keçirməyə imkan vermir, həm də Yer kürəsində davamlı qida sistemlərinin yaradılmasına, ətraf mühitin və ictimai sağlamlığın yaxşılaşdırılmasına kömək edə bilər.
Alpər
Şərhlər