Tayland körfəzinin şərq sahillərində su həyatı əziyyət çəkir, çünki bu ay regional istilik dalğası fonunda dəniz səthinin temperaturu rekord həddə çatıb. Bu, alimlərin və yerli sakinlərin narahatlığına səbəb olur.
Qaynarinfo bu barədə "The Independent" nəşrinə
istinadən xəbər verir.
"Su altında təxminən beş metr (16 fut) dərinlikdə olan bir vaxtlar parlaq və rəngarəng mərcanların mərcan ağartması kimi tanınan bir fenomen səbəbiylə ağ rəngə çevrilməsi suyun temperaturunun artması səbəbindən sağlamlıqlarının pisləşdiyini göstərir, deyə alimlər bildirir.
Taylandın şərq körfəzində dəniz səthinin temperaturu bu ayın əvvəlində 32,7 °C-ə çatıb, sualtı göstəricilər isə 33 °C ətrafındadır.
Dəniz və Sahil Sərvətləri Departamentindən (DMCR) dəniz bioloqu Lalita Putçim körfəzin sahilində dalışı başa vurduqdan sonra "Mən sağlam mərcan tapmadım. Demək olar ki, bütün növlərin rəngi dəyişib və çox az hissəsi toxunulmaz qalıb", deyib.
Trat arxipelaqı, 28,4 kvadrat kilometrdən çox mərcan rifləri olan 66-dan çox adaya ev sahibliyi edir. Lalita burada mərcan həyatının 30%-ə qədərinin rəngini dəyişdiyini və 5%-nin artıq öldüyünü aşkar edib.
Lalitanın sözlərinə görə, suyun temperaturu azalmasa, daha çox mərcan öləcək: "Bu, təkcə qlobal istiləşmə deyil, qlobal qaynamadır".
Temperaturun yüksəlməsi digər dəniz canlılarına və yerli balıqçıların dolanışıq vasitələrinə də təsir edir. Sommai Sinqsura adlı balıqçı bildirib ki, son illərdə gündəlik tutduğu dəniz məhsulları azalır. Əvvəllər gündə 275 ABŞ dolları qazana bilirdi, indi isə bəzən əliboş qayıdır.
"Əvvəllər çaqqal balığı, qısa skumbriya və bir çox başqa şeylər var idi. Amma indi vəziyyət o qədər də yaxşı deyil. Hava əvvəlki kimi deyil", deyə
Sinqsura bildirib.
Alimlər vurğulayıb ki, mərcan rifləri həm qida mənbəyi, həm dəniz canlıları üçün yaşayış yeri, həm də sahil eroziyasının qarşısını alan təbii maneədir.
"Əgər ağartma dəniz həyatının azalmasına səbəb olarsa, balıqçılar ovlarını əldə etmək üçün daha çox pul xərcləməli olacaqlar ki, bu da satış qiymətlərinin yüksəlməsinə səbəb ola bilər. Mərcan ağartma ərzaq təhlükəsizliyinə təsir göstərsə də, eyni zamanda icmaların gəlirləri risk altındadır", deyə Burafa Universitetinin Dəniz Texnologiyaları Fakültəsinin dekanı Saraut Sirivonq bildirib.
Bundan əvvəl tədqiqatçılar mərcan riflərinin kütləvi yox olmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qaldığını bildirmişdilər, çünki okean axınlarının dəyişməsi səbəbindən riflərin kütləvi rəngsizləşməsi davam edir.
"Bütün ekosistemlər arasında ən həssas olan mərcan rifləri 1980-ci illərdən başlayaraq yüksək temperaturdan rəngini itirməyə və ölməyə başlayıb, deyə tədqiqatın aparıcı müəllifi və Qlobal Mərcan Rifləri Alyansının direktoru Tomas Qoreau bildirib.
Aydın
Şərhlər