Alimlər illər boyu hidrotermal bulaqların sərt şəraitində yalnız mikrobların və virusların yaşaya biləcəyinə inanırdılar. Lakin bu yaxınlarda keçirilən ekspedisiya gözlənilməz bir kəşf edib - məlum olub ki, nəhəng boru qurdları bu ekstremal şəraitdə inkişaf edir.

Qaynarinfo "Interesting Engineering"ə istinadən xəbər verir ki, bu bardədə Şmidt Okean İnstitutunun tədqiqatında deyilir.

Alimlər müəyyən ediblər ki, bu nəhəng qurdlar Qalapaqos adaları yaxınlığındakı havalandırma dəliklərində - dəniz dibinin dərinliklərində çoxalır. Hidrotermal qazlar okeana minerallarla zəngin su buraxan sualtı isti bulaqlardır. Onlar vulkanik bölgələrdə, çox vaxt tektonik plitələrin ayrıldığı orta okean silsilələri boyunca yerləşirlər. Və onlar müxtəlif qeyri-adi həyat formalarını dəstəkləyən unikal ekosistemlər yaradırlar.

Tədqiqat üçün alimlər SuBastian Uzaqdan İdarə olunan Vasitədən (ROV) istifadə edərək dənizin dibinə qazıblar. Çuxurun bir hissəsi 8250 fut (2515 metr) dərinlikdə qazılıb.

"Uzunluğu 50 sm-ə çatan bu qurdlar Şərqi Sakit Okeanın yüksəlişi boyunca bərkimiş lava plitələrinin altında tapılıb", deyə nəşr yazır.

Tədqiqatçılar iki növ qurd müəyyən ediblər: Oasisia alvinae və Riftia pachyptila. Və bu qurdlar belə ekstremal şəraitdə nəinki sağ qalır, həm də çoxalır.

Boşluqların içərisində elm adamları reproduktiv orqanları olan həm erkək, həm də dişi qurdlar tapıblar ki, bu da suyun dibinin bu canlılar üçün çoxalma yeri ola biləcəyini göstərir. Bir boşluqda iki Riftia pachyptila fərd var: biri sperma ilə erkək, digəri isə yumurtalı dişi. Maraqlıdır ki, boşluqları dəniz dibinin səthi ilə birləşdirən çatlarda da boru qurdları məskunlaşıb.

"Aydındır ki, lava rəflərindəki relyef çatları vasitəsilə dəniz dibinin səthinə diffuz axını olan sualtı boşluqlardan boru qurdlarının davamlı yaşayış yeri var", deyə alimlər izah edirlər.

Tədqiqatçılar fərz edirlər ki, tapılan qurdların sürfələri okeanın qabığından keçə, cərəyanlarla birlikdə üzə bilər və nəticədə bu yeraltı anbarlarda məskunlaşa bilər.

"Bu heyvanlar tərəfindən sürətli kolonizasiya sürfələrin səmərəli yayılmasını təklif edir, sürfələrin aşağıya doğru üzmək və ya dalma yolu ilə havalandırma deliklərinə yerləşməzdən əvvəl dib, silsilələr və okean axınları ilə daşındığı düşünülür", deyə tədqiqatçılar bildirib.

Boşluqlarda yetkin boru qurdlarının olması onların bəzilərinin orada əbədi olaraq qaranlıqda yaşaya biləcəyini göstərə bilər.

"Bu tapıntılar havalandırma dəliklərinin qorunmasının vacibliyini vurğulayır, çünki bu yaşayış yerlərinin ölçüsü hələ tam başa düşülməyib", deyə alimlər qeyd edib.

Tədqiqatçılar indi dünyanın digər hidrotermal ventilyasiyalarının oxşar koloniyalara malik olub-olmadığını öyrənməyi planlaşdırırlar.

Aydın