Bəzən bir coğrafi ad belə böyük mübahisələrə səbəb ola bilər. ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Trampın Meksika körfəzi adını Amerika körfəzi olaraq dəyişdirmək istəyi həm siyasətdə, həm də texnologiya dünyasında qalmaqal yaradıb.
Qaynarinfo xəbər verir ki, "Google" "Apple" və hətta "Britannica" ensiklopediyası bu mübahisənin içində yer alıb.
Tramp coğrafi adları dəyişə bilərmi?
Bir coğrafi obyekt tamamilə bir ölkənin sərhədləri daxilindədirsə, onun adının dəyişdirilməsi daha asandır. Lakin Meksika körfəzi bir neçə ölkənin əhatəsindədir. Tramp ABŞ daxilində coğrafi adların dəyişdirilməsinə təsir göstərə bilər, lakin beynəlxalq miqyasda bu qərarı qəbul etdirmək səlahiyyətinə malik deyil.
Bu qərarın səbəbi nə idi?
Bu addımın əsasən siyasi güc nümayişi olduğu güman edilir. Tramp prezidentliyi dövründə Meksika ilə sərhəd divarı tikmək kimi bir çox gərginliklər yaşayıb. Onun fikrincə, körfəzin ABŞ-ın nəzarətində olduğunu vurğulamaq ölkənin regional gücünü göstərmək üçün vacibdir.
Meksika körfəzi adı haradan gəlir?
Körfəzin adı dörd əsrdən çoxdur ki, Meksika olaraq tanınır. Bu ad Azteklərin mirasına əsaslanır və 1607-ci ildən etibarən rəsmi olaraq istifadə olunur.
Körfəzi kim nəzarətdə saxlayır?
Trampın iddialarına baxmayaraq, körfəzin böyük hissəsi ABŞ-ın nəzarətində deyil. Beynəlxalq sərhədlər üzrə "Sovereign Limits" bazasına görə, ABŞ Meksika körfəzinə yalnız 46%, Meksika isə 49% nəzarət edə bilər.
"Google" niyə bu mübahisəyə qarışdı?
Keçmişdə atlaslar və kağız xəritələrdə dəyişikliklər etmək çətin olsa da, bu gün rəqəmsal xəritələr bir kliklə yenilənə bilir. "Google" ABŞ-dakı istifadəçilər üçün körfəzin adını Amerika körfəzi olaraq dəyişdirib, lakin digər ölkələrdə Meksika körfəzi ifadəsini işlədərək kompromis yolu seçib. "Apple" isə körfəzin adını dəyişdirib, lakin bu dəyişiklik o qədər də səs-küy yaratmayıb.
"Google" niyə şərhləri bağladı?
"Google Maps" bu dəyişiklikdən sonra körfəzin adının yazıldığı bölmədə istifadəçilərin şərh yazmasını qadağan edib. Şirkət bu qərarı bəzi yerlərin "Google"un siyasətlərini pozmağa daha həssas olduğunu bildirərək əsaslandırıb. Daha əvvəl 7 mindən çox istifadəçi şərh yazmış və körfəzin adı müzakirə mövzusuna çevrilmişdi.
Meksika necə reaksiya verdi?
Meksikanın yeni prezidenti Klaudiya Şeinbaum "Google"a qarşı hüquqi addımlar ata biləcəklərini açıqlayıb. O, körfəzin adının Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) tərəfindən də Meksika körfəzi olaraq tanındığını vurğulayıb.
"Associated Press" xəbər agentliyinə necə təsir etdi?
"Associated Press" (AP) bu mübahisədə Meksika körfəzi adını istifadə etməyə davam etdiyi üçün Ağ Ev tərəfindən sanksiya ilə üzləşib. AP jurnalistlərinin Ağ Ev və prezidentin təyyarəsi "Air Force One"a giriş imkanı məhdudlaşdırılıb.
"Britannica" niyə gündəmə gəldi?
Dünyaca məşhur "Britannica" ensiklopediyası körfəzin adını dəyişdirməməyi seçib və bu qərarı belə izah edib:
"Biz beynəlxalq auditoriyaya xidmət edirik və bu auditoriyanın əksəriyyəti ABŞ-dan kənarda yerləşir. Meksika körfəzi beynəlxalq bir su hövzəsidir və ABŞ-ın onu yenidən adlandırma səlahiyyəti mübahisəlidir".
Bu mübahisə hələ də davam edir və görünən odur ki, Meksika körfəzi mövzusu uzun müddət gündəmdə qalacaq.
Aydın
Şərhlər