ABŞ prezidenti Donald Trampın gömrük rüsumları tətbiq etdiyi ölkələr arasında Azərbaycan da var. Azərbaycan üçün minimal 10 % həcmində gömrük rüsumu müəyyən edilib.

Milli Məclisin 4 çağırış deputatı, iqtisad elmlər doktoru, professor Rüfət Quliyev Qaynarinfo-ya açıqlamasında bildirib ki, ABŞ Prezidenti Donald Tramp gələn gündən rüsum siyasətinin tətbiqinə başlayıb:

"Onun bu məsələdə nəzərdə tutduğu ölkələr Kanada, Meksika, Avropa İttifaqı və Çindir. ABŞ-ın ən çox bu ölkələrlə iqtisadi, beynəlxalq ticarət kəsişmələri və problemləri var. Qaldı başqa ölkələrə, siyahıda 100-dən yuxarı ölkə var. Əvvəl siyahıda 4-5 ölkə olub. Sonra 15, daha sonra isə get-gedə siyahı böyüməyə başladı. Burada Azərbaycana qarşı hər hansı xüsusi fikir yoxdur. Yəni bu, bütün ölkələrə tətbiq olunur. Trampın fikri Amerikanın maliyyə vəziyyətini yaxşılaşdırmaq, iş yerlərini artırmaq, yerli şirkətlər tərəfindən daxildə istehsalı artırmaq, daha çox Amerikanın özündə mallar istehsal etmək, xidmətlərin sayını artırmaq və s.-dir. Amma bütün iqtisadçılar deyir ki, bunun mənfi cəhətləri daha çox Amerikanın özünə olacaq”.

Rüfət Quliyev Amerikanın maliyyə və iqtisadi durumunun o qədər də qənaətbəxş olmadığını vurğulayıb:

"Problemləri çoxdur. Ən əsas problem odur ki, onların ümumi borcu 36 trilyon 200 milyardı keçib. Bu da onların ümumdaxil məhsulundan 15% artıqdır. Rəqəm sürətlə artır, ekspertlər deyirlər ki, bu 37 trilyonu keçəcək. Yəni, Tramp bir tərəfdən bunun qarşısını almaq, Amerika iqtisadiyyatını bərpa etmək istəyir. Amma mən bir iqtisadçı alim kimi düşünürəm ki, bu formada çətin alınsın”.

Rüfət Quliyev bildirib ki, Amerikaya mal ixrac edən şirkətlərin satış qiymətləri artacaq:

"ABŞ Azərbaycandan cemlər, mürəbbələr, nar şirəsi və s. idxal edir. Azərbaycan malları üçün rəqabət artacaq, eyni zamanda qiymət də artacaq. Nəzərə alaq ki, bu 100-dən yuxarı ölkəyə tətbiq olunursa, bunun müəyyən təsiri olacaq. Azərbaycanda mal istehsal edən şirkətlər görsələr ki, orada satış azalır, deməli, müəyyən qədər burada korrektələr etməli olacaqlar. Ya bunlar maya dəyərini çalışıb aşağı salmalı olacaqlar, yaxud da hər hansı tədbirlər görülməlidir”.

Professor hesab edir ki, bu siyasətin nəticəsində bütün ölkələrdə infilyasiya güclənir:

"İnsanların alıcılıq qabiliyyəti aşağı düşür, iqtisadiyyatda müəyyən geriləmələr olur. Bu tək Amerikada deyil, başqa ölkələrdə də özünü göstərəcək”.

Bəs, bundan Amerika nə qazanacaq?

Rüfət Quliyev əlavə edib ki, bunun üçün gələn ilin axırlarına kimi gözləmək lazımdır:

"Dözümlü olaq, bu belə tez bir zamanda özünü göstərməyəcək. Sentyabr-oktyabr aylarında ilk nəticələr görünməyə başlayacaq. Özünüz görəcəksiniz ki, müəyyən geriləmələr var. Əgər Tramp daxili istehsalı qaldıra bilməsə, Amerikanın özündə müəyyən sosial problemlərin artması müşahidə olunacaq. Ekspertlərin əksəriyyəti bunun çox çətin məsələ olduğunu deyir. Yəni Tramp addımlarını zorakılıqla atır”.

Bahar Rüstəmli